Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Abies grandis & Gentiana lutea

fotò
fotò
Sapin(-grandaras)

Abies grandis

Pinaceae

Àutri noum : Sap, Sapino, Sapi, Abet.

Noms en français : Sapin géant, Sapin de Vancouver.

Descripcioun :
Lou sapin-grandaras trachis naturalamen en Califournìo. En Franço es esta planta pèr lou rebouscage, mai n'i'a quàsi pas en Prouvènço. Sèmblo à nosto sapino, Abies alba, emé lis aguio dins lou meme plan, pamens li fueio soun mai longo (> 4 cm). N'i'a peréu de courteto. Li bourrroun soun resinous e li pigno soun à bratèio dedins. Coumpara emé lou sapin dóu nostre e emé la serento que li pigno pendoulon.

Usanço :
Dèu agué li mémis usanço que la sapino.

Port : Aubre
Taio : 10 à 60 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Abies
Famiho : Pinaceae


Ordre : Pinales

Coulour de la flour : Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 10 à 15 cm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 à 1900 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun

Liò : Sapiniero
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Óurigino Americo-Nord
Ref. sc. : Abies grandis (Douglas ex D.Don) Lindl., 1833

fotò
fotò
Genciano

Gentiana lutea

Gentianaceae

Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.

Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.

Descripcioun :
La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.

Usanço :
Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).

Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae


Ordre : Gentianales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre

Liò : Pasquié - Prado umido - Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
C
C
CC

Abies grandis & Gentiana lutea

ges
ges
ges
ges
ges
RR
ges
ges

Coumpara Sapin(-grandaras) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Genciano emé uno autro planto

fotò